O sprawiedliwości dziejowej, a właściwie jej braku...

No to już koniec. Mam nadzieję, że w sądzie już się nie spotkamy. Co najwyżej w knajpie przy wódce i zakąsce, bo na to mnie jeszcze stać.

gen. Czesław Kiszczak

To było gdzieś w 1942 roku. Mój dziadek po tym jak wziął udział w kampanii wrześniowej i odsiedział swoje w obozie jenieckim spędzał czas na pracy przymusowej w Niemczech. Po powrocie czekał jeszcze na niego Pawiak (za pomoc partyzantom) i cudowne a zarazem kosztowne ocalenie od śmierci... Babcia tymczasem z 3 letnim wujkiem i moją mamą w drodze udzielała gościny miejscowym oddziałom Batalionów Chłopskich. Mili chłopcy partyzanci brali co chcieli: żywność, pieniądze, co cenniejsze rzeczy (np. kolczyki, obrączki, srebrną zastawę). Dostarczali też rozrywki strzelając w powietrze i budynki gospodarskie. Uczciwie muszę przyznać, że dbali o bezpieczeństwo jej i dziecka zamykając wszystkich w piwnicy. Po latach nie mogłem zrozumieć dlaczego dla babci słowo partyzant było tożsame ze słowem bandyta...
Nie muszę oczywiście mówić, że ci ludzie słusznie po wojnie cieszyli się opinią bohaterów. Należeli do ZBOWiDu i czerpali z tego również korzyści materialne. Robili kariery w nowej Polsce, doskonale odnajdywali się w powojennej rzeczywistości. Oczywiście nie moja rodzina bo tej jako podejrzanej klasowo marnie się powodziło. W 1942 roku również sąsiedzi postanowili wykorzystać sytuację. W wojennej rzeczywistości nie było to trudne. Jeden z sąsiadów zajął po prostu ponad hektarową działkę przylegającą do jego pola. Potem dogadał się z jej byłą właścicielką (15 lat wcześniej sprzedała ją nam) i odkupił ją od niej. Następnie założył księgi wieczyste, czysta robota... Inni byli mniej przewidujący odzyskiwanie ziemi przychodziło raczej bezproblemowo...
Po wojnie dziadek zamierzał odzyskać swoją własność ale niestety miał dość słabą pozycję. Podczas gdy był bity przez ubeków, którzy w ten sposób chcieli go pozyskać do współpracy (była też marchewka w postaci obietnicy koncesji na prowadzenia młyna) sąsiad piął się w partyjnej strukturze. Swoja karierę zakończył jako I Sekretarz Komitetu Wojewódzkiego... Mój dziadek zmarł w biedzie (nie współpracował z UB więc koncesji nie dostał), ze zwichniętym poczuciem godności na początku lat 70-tych, czyli w czasie największych sukcesów sąsiada. Mieszkał już on wtedy w „dużym mieście”, z rzadka odwiedzając wieś swojego urodzenia. Zawsze był witany kwiatami przez tłumy, które liczyły, że on syn tej ziemi uczyni ich życie łatwiejszym...
Nie wiem kiedy zmarł, pamiętam jego wnuków, którzy pojawili się pewnego dnia i zaczęli mnie wypytywać o to gdzie jest ich własność. Byli przyjaźni i życzliwi. Postanowili wybudować sobie domek, gdzie mogliby przyjeżdżać nie tyle nawet na wakacje co na weekendy. Dobrze wykształceni, pogodni nie mieli nawet pojęcia jak wielką złość we mnie wywołało ich pojawienie się...
To był impuls, zwróciliśmy się do prawnika by wyjaśnić całą sprawę. Usłyszeliśmy, że to przegrana sprawa, bo minęło już zbyt dużo czasu. Owszem, możemy próbować ale koszty będą znacznie przekraczały wartość działki a widoki na wygranie znikome. Przecież nawet w złej wierze nieruchomość przechodzi na własność osoby ją użytkującej po trzydziestu latach. A tu od roku 1942... Takie jest prawo i lepiej się z tym pogodzić.
Dziś to samo. Tylko w znacznie większym natężeniu (bo chodzi przecież o życie ludzi a nie własność) przeżywają rodziny ofiar kopalni „Wujek”. Abstrahuję nawet od orzekania winy gen. Kiszczaka. Mój sprzeciw budzi co innego. Jak można powoływać się na przedawnienie. Zdaniem sądu wina przedawniła się w 1986 roku (chodzi o wysłanie szyfrogramu narażającego na utratę życia i zdrowia ludzi, który był podstawą do otwarcia ognia w Wujku). Próbuję sobie wyobrazić sobie rodziny ofiar dochodzące przed sądem swoich praw w 1983 roku, wyobrażam sobie swego dziadka stającego w sądzie naprzeciwko I sekretarza KW PZPR w 1971 roku. I czuję przygnębienie, że żyję w kraju, w którym prawo abstrahuje od sytuacji politycznej i społecznej. Nie chodzi o to nawet, że chroni ludzi, którzy na to nie zasługują. Ważniejsze jest to, że uniemożliwia dochodzenie przed sądem swoich praw. Jak można powoływać się na to, że minęło już zbyt dużo czasu skoro wiadomo, że PRL nie było państwem prawa. Karze się nam godzić z poczuciem niesprawiedliwości nie ofiarując nic w zamian.
Cieszy się dziś lewica bo jedna z jej ikon uniknęła kary. To doskonale pokazuje jaka ona dziś jest. Staje po stronie aparatczyka a nie górników, którzy powinni być przedmiotem jej szczególnego zainteresowania. Nie dziwię się, że „kolega” Napieralski koncentruje się na roli religii w życiu publicznym. Po prostu nie ma nic do powiedzenia ludziom, którzy tradycyjnie na lewicę głosują. Nie rozumie bardzo realnego mimo upływu lat poczucia krzywdy i rozczarowania. Potem dziwi się, że ludzie wybierają PiS z ich jednoznaczną oceną przeszłości. U mnie w rodzinie nikt nigdy na SLD nie zagłosuje i nie ma to związku z wyznawanymi poglądami. Ofiara nigdy nie zagłosuje na kata, tym bardziej, że wydaje się on być dumny ze swoich czynów.

Nie jestem krwiożerczym typem, który chce wysłać miłego starszego pana do więzienia. Chodzi mi o poczucie sprawiedliwości i o umożliwienie dochodzenia swoich praw ofiarom, które wcześniej nie mogły tego robić z powodów politycznych (stąd takie zestawienie poruszanych we wpisie spraw). Teraz słyszą zwsząd, że jest już za późno. Ja sam znam dziesiątki takich spraw, sprawcy pozostawali bezkarni bo byli ludzimi powiązanymi z władzą... Zdaję sobie sprawę, że takie „wyciąganie trupa z szafy” może być niebezpieczne. Ale powtarzanie jak mantry słów „minęło już za dużo czasu” tylko pogłębia wiele problemów...